Inleiding
In de kadernota is aangekondigd dat er in de begroting en de jaarrekening een paragraaf  over het InterBestuurlijk Programma (IBP)staat. In deze paragraaf brengen we de ontwikkelingen rond het IBP in beeld. In de jaarrekening leggen we daar verantwoording over af.

Het IBP is een overeenkomst van Rijk, Provincies, Waterschappen en Gemeenten om samen een reeks maatschappelijke beleidsthema’s op te pakken. De ondertitel van het IBP is dan ook:  Samen meer bereiken als één overheid.
De VNG heeft namens alle gemeenten deze overeenkomst getekend en daarmee is er een inspanningsverplichting. Het IBP kent de volgende thema's:
1. Samen aan de slag voor het klimaat;
2. Toekomstbestendig wonen;
3. Regionale economie als versneller;
4. Naar een vitaal platteland;
5. Merkbaar beter in het sociaal domein;
6. Problematische schulden voorkomen en oplossen;
7. Nederland en migrant voorbereid;
8. Goed openbaar bestuur in een veranderende samenleving;
9. Passende financiële verhoudingen.

Op 27 juni 2018 heeft de algemene ledenvergadering van de VNG het programma  bekrachtigd. Daarbij is door veel gemeente zorg uitgesproken over de financiële tekorten in het sociaal domein en de effecten daarvan op de gemeentelijke financiën. Wat dat betreft is het IBP voor de gemeenten niet gelijk ook de afronding van het gesprek met het Rijk over de financiële problematiek rond het sociaal domein. Het gesprek met het Rijk over de BUIG-gelden wordt dan ook voortgezet.

Bij de maartcirculaire 2018 is in het gemeentefonds budget voor de uitvoering van het IBP beschikbaar gesteld. Als Buren hadden we medio maart nog geen beeld van wat het IBP aan concrete beleidsuitvoering en realisatie zou vragen en welk budget daarbij hoorde. Omdat de (beleidsmatige) invulling van de thema's wel een claim op die extra middelen uit de maartcirculaire ging leggen, zijn in de kadernota  voor het IBP de volgende middelen gereserveerd:            

(x € 1.000)

Landelijk wordt aan de invulling van de thema’s gewerkt. Zo is er een programmastructuur opgezet met werkgroepen en is er per thema een ontwikkelingspad. Het beeld is echter dat vooral gewerkt gaat worden met pilots, best-practices, etc. Het is nu (september 2018) daarom nog niet duidelijk wat de "verplichte uitvoering" per thema wordt. Daarmee is er ook geen beeld te schetsen van de kosten en de budgetontwikkeling rond het IBP.
Het lijkt er ook op, dat voor een aantal thema's landelijke (verplichte) doelen komen als de energietransitie. Voor het overige zouden gemeenten dan uit kunnen gaan van een eigen prioritering. Dat zou ook niet vreemd zijn, want per gemeente kan de problematiek op thema's' verschillend zijn. Verder bieden de thema’s  voor Buren ook kansen; zoals de thema's:
- Regionale economie als versneller;
-  Naar een vitaal platteland;
Het IBP geeft daarnaast ook aan, dat er nog aanvullende initiatieven of plannen op de thema's vanuit Rijk, provincie of waterschappen kunnen komen met nog aanvullende middelen buiten het huidige IBP om. Dat vraagt om alertheid van onze kant om daar tijdig op in te spelen.

Ontwikkelingen
Hoe Buren beleidsmatig en uitvoerend op de IBP-thema’s aan gaat sluiten, is dus nog niet bekend. De extra-middelen in het acres van maart voor het IBP zijn ook niet geoormerkt. Er  is de nodige speelruimte voor het inzetten van de middelen. Daarbij  vallen de thema's en doelen van het IBP en die in het coalitie akkoord “samen, proactief en kerngericht”, ook voor een deel samen. Dat biedt al met al ruimte voor een Burense invulling van het IBP.

Enkele meer concrete initiatieven en plannen in Buren die onder het IBP onder te brengen zijn:

• Mobiliteitsagenda Regio Rivierenland  (IBP thema Regionale economie als versneller). De Regio Rivierenland heeft drie economische speerpunten: agribusiness, economie en recreatie en toerisme. Goede bereikbaarheid is een voorwaarde voor de ontwikkeling van deze speerpunten. Deze  staat echter onder druk en dat zal de komende jaren niet minder worden. Samenwerking is noodzakelijk voor de aanpak van de regionale bereikbaarheid. Om die te verbeteren zetten we met de Mobiliteitsagenda Regio Rivierenland in op een robuuste, duurzame en slimme bereikbaarheid van Regio Rivierenland.
• Als het IBP zich als programma verder ontwikkelt, is  intern coördinatie op de uitvoering en het monitoren van de landelijke ontwikkelingen op de diverse thema's nodig. Deze tijdelijk (aanvullende) taak is bij de kadernota  al binnen het IBP budget gereserveerd.
• De lokale duurzaamheidsinitiatieven als uitwerking van het begrotingsthema.

Risico's
Al met al is er dit moment geen beeld te geven hoe de opgaven uit het IBP concreet voor Buren uit gaan werken. Als er als nog "zware" landelijke realisatie verwachtingen komen, kan dat impact hebben op de noodzakelijke personele inzet en budgettaire ruimte binnen het nu gereserveerde IBP budget.

De Regio Rivierenland heeft drie economische speerpunten benoemd waarop we ons focussen: agribusiness, economie en recreatie en toerisme. Goede bereikbaarheid is een voorwaarde voor de ontwikkeling van deze economische speerpunten. Deze bereikbaarheid staat momenteel onder druk en dat zal de komende jaren niet minder worden. Samenwerking is noodzakelijk voor de aanpak van de regionale bereikbaarheid. Om die te verbeteren zetten we in op robuuste, duurzame en slimme bereikbaarheid van Regio Rivierenland. In de Mobiliteitsagenda Regio Rivierenland is dit uitgewerkt in acht hoofdopgaven. Die opgaven werken we in het najaar uit in een Uitvoeringsplan Mobiliteit.

De kosten vanaf 2020 dekken we uit de gereserveerde gelden voor het InterBestuurlijk Programma (IBP). Een van de opgave van het IBP is toekomstbestendig wonen. Om deze opgave te realiseren is  het van groot belang mobiliteit (weg en openbaar vervoer) te garanderen. Een andere opgave met raakvlakken is regionale economie als versneller. Binnen deze opgave is bereikbaarheid aangemerkt als een belangrijke factor.