Inleiding
Met ons grondbeleid bevorderen we het maatschappelijk gewenst ruimtegebruik en zorgen we voor een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten bij locatieontwikkeling. Grondbeleid verhoogt de kwaliteit van het ruimtegebruik.

Ontwikkelingen
Grondbeleid stelt ons in staat ruimtelijke plannen te realiseren.
Wij hebben een grondbedrijf-functie. Dat wil zeggen dat de resultaten van de grondexploitatie onderdeel uitmaken van het resultaat zoals in de jaarrekening van de gemeente is vermeld. De gemeente geeft op de volgende  twee manieren uitvoering aan ruimtelijke plannen:

1. De gemeente is grondeigenaar en ontwikkelt voor eigen rekening en risico. Dit noemen we actief grondbeleid.
2. De gemeente is geen grondeigenaar en begeleidt ingediende plannen van particuliere eigenaren. Dit noemen we faciliterend grondbeleid.

Slechts in uitzonderlijke gevallen voeren we actief grondbeleid. Het uitgangspunt is om faciliterend grondbeleid te voeren. We streven daarbij naar kostenneutrale ontwikkeling.

Risico's
Er zijn twee vormen van risico waar we rekening mee houden:

1. Risico's die horen bij een bepaald project;
2. Risico's die voortkomen uit externe ontwikkelingen en die buiten onze invloed liggen. Deze risico's beperken zich niet tot een bepaald project.

De eerste vorm kunnen we inschatten en verwerken in de grondexploitatie. Voor de tweede vorm nemen we in de grondexploitatie geen raming op. Voor deze algemene risico's reserveren we een bedrag in het weerstandsvermogen. Voorbeelden van mogelijke risico's zijn:

• Partijen die overeenkomsten niet nakomen;
• Projecten waarin de gemeente samenwerkt met een ontwikkelaar;
• Onvoorziene kostenstijging;
• Vertraging in de verkopen.

De raad ontvangt jaarlijks de nota herziening grondexploitaties ter besluitvorming. Wij rapporteren in deze nota over de voortgang en de financiële situatie van de grondexploitaties. De paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing gaat nader in op de risico's van grondexploitaties.

Structuurvisie en de Wet ruimtelijke ordening (Wro)
Een onderdeel van de Wro is de grondexploitatiewet. Deze wet biedt een goede regeling voor het verhalen van kosten, een bijdrage te vragen voor binnenplanse verevening en locatie-eisen mogelijk te maken bij het begeleiden van een particulier initiatief.

Bij het ontwikkelen van een locatie spelen grondbezit en het voeren van een grondexploitatie een belangrijke rol. De Wro biedt de gemeente de mogelijkheid om de ruimtelijke ontwikkeling te sturen. Het biedt de gemeente instrumenten om de particuliere grondexploitatie te geleiden. De Wro verplicht elke gemeente één of meerdere structuurvisies op te stellen voor het gehele grondgebied. De structuurvisie is het strategisch document in het kader van de ruimtelijke ontwikkeling. Het vormt een toetsingskader voor de beoordeling van nieuwe plannen en initiatieven en voor nieuwe bestemmingsplannen. De structuurvisie legt de basis voor verevening van bovenplanse kosten en een te vragen bijdrage voor ruimtelijke ontwikkelingen.

De Wro gaat op in de Omgevingswet. Deze wet is in voorbereiding. De wet treedt 1 januari 2021 in werking. We informeren de raad regelmatig over de voortgang van de implementatie.

Nota grondbeleid
De kaders van het grondbeleid staan opgenomen in de Nota grondbeleid 2017 - 2020. Deze strategische nota schetst op hoofdlijnen de kaders voor een transparant grondbeleid van de gemeente. Het uitgangspunt is om een faciliterend grondbeleid te voeren. In de nota staan ook de afspraken over het verhalen van kosten.

Grondverwerving
Het uitgangspunt is dat wij gronden minnelijk verwerven (ongedwongen). Wanneer dat niet lukt zetten we het instrument van onteigening in. We maken optimaal gebruik van de mogelijkheden die de Wet voorkeursrecht ons biedt. Voordat we gronden verwerven, stellen we een verwervingsplan op.

Notitie Bouwen voor behoefte
De notitie bouwen voor behoefte wordt regelmatig door de raad vastgesteld.

Het grondprijsbeleid is geregeld in de nota grondbeleid. Wij stellen de grondprijzen marktconform vast. Het college van burgemeester en wethouders werkt het grondprijsbeleid jaarlijks uit in een grondprijzenbrief. De raad ontvangt deze grondprijzenbrief ter kennisname.

Risico's
Het voeren van een grondexploitatie brengt risico's met zich mee. Projectspecifieke risico's zijn onder meer:

• Meerwerk bij de uitvoering van bouw- en woonrijp maken en sloopwerkzaamheden;
• Meerkosten voor bodemsanering;
• Tegenvallende verkopen;
• Meerkosten planbegeleiding door uitloop van het project.

Voor de projectspecifieke risico's ramen wij in de grondexploitatie een post voor onvoorziene kosten. Voor de algemene risico's nemen wij in het weerstandsvermogen een bedrag op.

Per 1 januari 2016 moeten gemeenten in sommige gevallen vennootschapsbelasting afdragen. Belastingadviseurs overleggen landelijk met de Belastingdienst over de interpretatie van de wet. Of de gemeente Buren vennootschapsbelasting moet gaan betalen over 2019 is op dit moment (september 2018) nog niet duidelijk. Dit is afhankelijk van de verkoopontwikkelingen op het bedrijventerrein Doejenburg II.

Ontwikkelingen van de bouwgrondcomplexen

BT Doejenburg II Maurik
Het bedrijventerrein is voldoende bouwrijp gemaakt om de verkoop te kunnen starten. Er zijn nog werkzaamheden nodig om het bouw- en woonrijp maken af te ronden. Deze werkzaamheden voeren wij uit als dit noodzakelijk is voor een te verkopen kavel of als de uitvoering meerkosten in de toekomst kan voorkomen.  
Tot en met 2020 is 6 ha te verkopen. Eind 2018 is hiervan 3 ha verkocht. We kunnen nog 12 bedrijfswoningen bouwen. Wij besteden veel aandacht aan de verkoopstrategie.

Teisterbant Kerk Avezaath
De gronden in het plan zijn eigendom van de gemeente en een particulier eigenaar. In 2013 stelde de raad de ruimtelijke visie vast. De raad streeft naar een woningbouwprogramma dat rekening houdt met de woonvisie en een woningbehoefteonderzoek. Op dit moment (september 2018) is een raadsvoorstel in voorbereiding.

Hooghendijck Beusichem
De raad stemde januari 2016 in met de overname van het project door Vario / Looye. De ontwikkelaar bouwt de woningen in fasen en neemt gefaseerd de gronden af. Het verlies op het project is in 2015 genomen.